Walory użytkowe wiertarko-wkrętarek

Od czasu szerokiego upowszechnienia się popularnych elektronarzędzi wykonanie wielu czynności jest o wiele prostsze. Większość prac można przeprowadzić znacznie szybciej i praktycznie bez wysiłku, zmniejszyło się też ryzyko zranienia czy kontuzji spowodowanej monotonnym wykonywaniem tej samej czynności i obciążaniem wciąż jednej grupy mięśni i ścięgien. Duża ilość różnych rodzajów sprzętu przydatnego w pracach budowlanych, obróbce drewna i metalu czy też naprawach lub przeglądów urządzeń mechanicznych ma jednak też drugą stronę – zgromadzenie rozmaitych elektronarzędzi wymaga sporych nakładów finansowych, a także sporej ilości miejsca do ich przechowywania. Kłopotem bywa również wykonywanie prac poza warsztatem – wiele narzędzi oznacza spory ciężar i problemy z transportem. Producenci zauważyli te niedogodności i od pewnego czasu można kupić sprzęt, który nadaje się do wykonywania większej ilości prac. Najlepszym przykładem są cieszące się dużą popularnością wiertarko-wkrętarki czy tzw. multitoole, czyli narzędzia wielofunkcyjne. Przyjrzyjmy się bliżej funkcjonalności i walorom użytkowym oraz zobaczmy, w jaki sposób działają.

Budowa i działanie wiertarko-wkrętarek

Wkrętarko-wiertarki mają budowę, która umożliwia wykonywanie czynności związanych z wierceniem otworów, a także wkręceniem i wykręcaniem wkrętów, a często również z obsługą nakrętek. Są one wyposażone w szybkozaciskowy uchwyt wiertarski pozwalający na stosowanie typowych wierteł z uchwytem walcowym, a poszczególne bity z wybranymi typami końcówek są instalowane za pomocą specjalnego uchwytu z magnetycznym, sześciokątnym gniazdem. W taki sam sposób można zakładać na wkrętarkę końcówki przeznaczone do montażu i demontażu nakrętek. Dla wygody użytkownika stosowane są zwykle uchwyty samoblokujące, które łatwo obsługiwać jedną ręką. Bardziej zaawansowane modele oferują możliwość zmiany uchwytów i dostosowywania ich do potrzeb czy używanego osprzętu, np. uchwytów sześciokątnych.

Cechą charakterystyczną wkrętarko-wiertarek jest to, że są one wyposażone w specjalny układ mechaniczny lub elektroniczny, który podczas wkręcania rozłącza napęd, gdy potrzebny do działania moment obrotowy przekroczy ustawiony wcześniej poziom. Sprawia to, że w momencie dokręcenia wkrętu czy śruby z założoną siłą wrzeciono przestaje się obracać, co chroni silnik przed przeciążeniem i uszkodzeniem. Możliwość ta jest związana z inną ważną właściwością wkrętarko-wiertarek, a mianowicie z ustawianiem wielkości momentu. Zwykle urządzenia oferują znaczną ilość ustawień – dla wkrętów o mniejszej średnicy potrzebne będą mniejsze momenty obrotowe, przy jednoczesnej wyższej prędkości obrotowej. Przy wkrętach lub śrubach o większej średnicy niezbędna będzie wyższa wartość momentu i mniejsze obroty.

Sterowanie pracą urządzenia i ustawianie obrotów odbywa się zwykle za pomocą płynnie działającego przycisku, który w przypadku silników sterowanych elektronicznie dobiera obroty silnika, a przy prostszych konstrukcjach dozuje wartość napięcia. Zasilanie wkrętarko-wiertarek to ładowane w zewnętrznych stacjach akumulatory, które pozwalają na wygodną pracę urządzenia bez przejmowania się długością kabla czy dostępnością sieci elektrycznej. Obecnie stosowane są głównie akumulatory litowo-jonowe, które oferują wysoką pojemność, nie rozładowują się zbyt szybko, a także umożliwiają korzystanie z funkcji szybkiego ładowania. Plusem jest brak efektu pamięciowego, co oznacza, że zachowują one swoją pełną pojemność. Istotna jest także niewielka waga akumulatorów tego rodzaju, co ma duży wpływ na masę narzędzia oraz komfort jego użytkowania. Korzystne parametry, jeśli chodzi o masę akumulatorów, dają możliwość wykorzystywani w urządzeniach wyższego napięcia, a co za tym idzie uzyskiwania wyższych maksymalnych momentów obrotowych.

Możliwe zastosowania wiertarko-wkrętarek

Wiertarko-wkrętarki mogą być z powodzeniem używane we wszystkich zastosowaniach, w jakich potrzebne byłyby zarówno wiertarki, jak i wkrętarki jednofunkcyjne. Jeśli chodzi o możliwości wiercenia, to zależą one od konkretnego modelu i jego parametrów. Kluczowy będzie tu możliwy do uzyskania moment obrotowy – im będzie on wyższy, tym szerszy zakres stosowania urządzenia. Wkrętarko-wiertarki z wysokim momentem mogą być bez przeszkód używane wraz z otwornicami czy wiertłami o dużej średnicy. Sprzętu tego rodzaju można używać ze wszystkimi typami wierteł od typowych krętych przez płaskie aż po puszkowe. Nie ma również żadnych ograniczeń co do materiału, z którego jest wykonane wiertło ani jeśli chodzi o przedmiot, w którym ma być wykonany otwór. Za pomocą wkrętarko-wiertarek można wiercić w drewnie, metalu, ceramice, szkle, a nawet w kamieniu czy betonie.

Poza typowymi wiertarko-wkrętarkami bezudarowymi oferowane są urządzenia z udarem mechanicznym. W tym przypadku energia jest przekazywana na wiertło za sprawą dwóch pierścieni z ząbkowanymi powierzchniami czołowymi, z których jeden jest połączony z wrzecionem, a drugi z korpusem urządzenia. Podczas pracy oba pierścienie ślizgają się po sobie, co przy utrzymywaniu korpusu w stałym położeniu generuje udary związane z odsuwaniem się i przysuwaniem pierścieni wywołanym ich ząbkowaniem oraz obrotami wrzeciona. Choć energia udarów nie jest zbyt duża, to dzięki ich wysokiej częstotliwości przy pomocy wiertarko-wkrętarki można bez większych problemów wiercić w betonie lub kamieniu.

Wiertarko-wkrętarki pozwalają na pełny zakres obsługi bitów wszelkiego rodzaju. Warto jednak pamiętać, że w modelach z wymienną głowicą istnieje często możliwość założenia uchwytu kątowego, który pozwoli na wkręcanie oraz wykręcanie wkrętów i śrub w trudno dostępnych miejscach. Część urządzeń jest wyposażona podobnie jak klasyczne wkrętarki w praktyczną ledową latarkę oświetlającą miejsce pracy. W wielu zastosowaniach przydatne będą oferowane przez niektórych producentów dodatki – zasobnik do przechowywania bitów czy demontowany uchwyt boczny, spełniający analogiczną funkcję do tych, w które są wyposażane klasyczne wiertarki.

Dostępne wiertarko-wkrętarki nadają się świetnie zarówno do zastosowań hobbystycznych, jak i użytku profesjonalnego. Oferując parametry zbliżone do urządzeń z zasilaniem sieciowym, dają daleko większą mobilność, pozwalającą na pracę w dowolnym miejscu. Ich plusem jest możliwość szybkiego ładowania oraz stosowania zestawu kilku łatwo wymienianych akumulatorów, co zapewnia pracę przez długi czas. W przypadku korzystania z oferty producentów oferujących całe rodziny sprzętu akumulatorowego zmniejsza to koszt zakupu, a jednocześnie zapewnia mniejszą wagę sprzętu, który trzeba zabrać w miejsce wykonywania prac.